Nền giáo dục của Đức được xem là nền giáo dục mang tính cách thực tiễn, lý thuyết và thực hành luôn được xem quan trọng như nhau. Với nguyên tắc cơ bản là khuyến khích tiềm lực từ người học, các trường Đại học ở Đức luôn hướng tới mở rộng quan hệ hợp tác, tăng các chương trình học trao đổi, chương trình đào tạo Quốc tế nhằm tạo danh tiếng và nâng giá trị văn bằng tốt nghiệp. Nhờ đó các chương trình đào tạo ở Đức rất phong phú, đa dạng và rất cởi mở.
1. Đại học (Universities - Universitäten)
Các trường Đại học tại Đức có hàng loạt các khóa học trải rộng trên hầu hết mọi lĩnh vực và tập trung vào nghiên cứu và giảng dạy. Những trường này thường giảng dạy theo hướng truyền thống và có nhiều lựa chọn về chuyên ngành.
Kể từ cuộc cải cách đại học Wilhelm von Humboldt (1767-1835) thì tại các đại học của Đức có sự thống nhất về việc nghiên cứu và giảng dạy. Từ đó các đại học của Đức không chỉ là những trung tâm đào tạo, mà còn là nơi dành cho những việc nghiên cứu tự do từ cơ bản đến chuyên sâu. Các “ngành khoa học thuần tuý” đòi hỏi ở học viên các bài viết khoa học thực sự nghiêm túc, đó là những bài tập làm tiêu tốn nhiều thời gian của học viên nhất. Học tại các đại học học viên sau khi tốt nghiệp sẽ nhận được bằng tốt nghiệp (Diplom) (kỹ sư), bằng Magister Artium (bằng cử nhân dành cho các ngành nhân văn ???) cũng như bằng tiến sĩ. Thêm vào đó, các học viên cũng có quyền chọn lựa và được đào tạo để trở thành giảng viên đại học. Ngoài ra, trong bộ luật chung cho các đại học, còn có những ngành học với các bằng cấp tốt nghiệp tương thích với các chuẩn chung của thế giới như Bachelor và Master.
2. Đại học Khoa học Ứng dụng (Universities of Applied Sciences – Fachhochschulen)v
Những trường Đại học Khoa học Ứng dụng tập trung nhiều hơn vào việc thực hành và ứng dụng trong quá trình học tập. Các sinh viên được quan sát thực tế và làm các đề tài ở các doanh nghiệp cũng như các phòng, ban chuyên môn.
Chương trình đào tạo định hướng thực tiễn, chuyên sâu vào kiến thức nghề nghiệp và kỹ năng chuyên môn. Các chương trình đào tạo luôn được tổ chức, sắp xếp chặt chẽ nên thời gian học tập được rút ngắn hơn (thông thường là 4 năm). Đặc biệt sinh viên của các trường thực hành có thể dễ dàng xin việc sau khi tốt nghiệp vì phần lớn các doanh nghiệp Đức cũng như doanh nghiệp Việt Nam đều muốn tuyển dụng những nhân viên có tay nghề và thực hành giỏi.Các trường này chủ yếu giảng dạy CNTT (IT), Công nghệ, Nghiên cứu Kinh doanh, Hoạt động Xã hội, Thiết kế, Giáo dục, Điều dưỡng, Khoa học Tự nhiên và Ứng dụng.
3. Các trường cao đẳng âm nhạc, nghệ thuật
Sự đào tạo tại các trường cao đẳng nghệ thuật, âm nhạc trang bị kiến thức cho các ngành nghệ thuật tự do (nghệ sĩ, nhạc sĩ…), nhưng bên cạnh đó cũng dành cho các công việc thuộc lãnh vực giảng dạy các bộ môn nghệ thuật. Việc học tại một trường cao đẳng nghệ thuật / âm nhạc có nhiều khác biệt rõ rệt với việc học tại 1 đại học thông thường. Thông tin thêm (tiếng Anh)…
4. Các trường đại học, cao đẳng tương đương khác
Bên cạnh các kiểu đại học nêu trên còn có các trường cao đẳng sư phạm (Pädagogischen Hochschulen), nơi đào tạo các giáo viên cho các trường trung học các loại (Grund-, Haupt- und Sonderschule cũng như một phần cho các Realschule và các lớp thấp tại Gymnasium). Nhưng chung chung thì việc đào tạo đội ngũ giáo viên được kết hợp vào các đại học (Uni).
5. Trường đại học-cao đẳng tổng hợp (Universitäten-Gesamthochschulen) được hình thành từ sự kết hợp của đại học, cao đẳng sư phạm, cao đẳng chuyên ngành và thêm một phần của cao đẳng nghệ thuật / âm nhạc. Tại đây các học viên có thể trong lúc học chọn thêm các ngành học hoặc những bằng cấp khác.
Dành cho một số các lãnh vực chuyên môn đặc biệc còn có các cao đẳng như cao đẳng y dược.(Medizinische Hochschule) và cao đẳng thú y (Tierärztliche Hochschule) ở Hannover và trường đại học y (Medizinische Universität) Lübeck. Ở Köln còn có trường cao đẳng thể thao và trường cao đẳng nghệ thuật truyền thông. Trường cao đẳng sân khấu ở München, Potsdam-Babelsberg và tại học viện sân khấu Ludwigsburg còn có các ngành học về lãnh vực phim ảnh, truyền hình và truyền thông. Cuối cùng là trường cao đẳng khoa học quản trị tại Speyer với các ngành về khoa học quản trị dành cho các nhân viên ngoại giao…
Bên cạnh các trường của chính phủ còn có hàng loạt các trường đại học cao đẳng khác như các trường của nhà thờ. Và cuối cùng là một số ít các trường đại học tư, nơi mà bạn phải trả tiền học phí để theo học.
II. Điều kiện nhập học:
1. Bắt đầu bằng dự bị đại học
– Vừa tốt nghiệp PTTH và đã đậu kì thi tuyển sinh ĐH (điểm thi đại học không dưới 15, và không có điểm nào dưới 4). Đối với thí sinh năm 2015 và 2016, tham gia thành công kì thi PTTH quốc gia với điểm số trên 24, không môn nào dưới 4 và đậu một trường ĐH tại Việt Nam.
– Đã tốt nghiệp 1 trường cao đẳng hệ chính qui
2. Học thẳng đại học
– Đã hoàn tất cử nhân cao đẳng, trúng tuyển vào 1 đại học hệ chính qui và được vào học kì năm của đại học.
– Đã học xong hai năm đại học chính qui và điểm vào đại học không có điểm liệt (dưới 4)
– Đã học xong đại học chính qui hay dân lập (được học thẳng đh và được đổi ngành)
3. Học thạc sĩ
– Đã tốt nghiệp đại học chính qui công hay dân lập và được bảo vệ luận văn tốt nghiệp (điểm từ 7,5 trở lên)
– Đã tốt nghiệp đại học chính qui công hay dân lập và có 2 năm kinh nghiệm trong chuyên ngành
